Net profit: Vai trò và công thức tính lợi nhuận ròng

1. Net Profit là gì?

Lợi nhuận ròng, hay còn được biết đến với các thuật ngữ khác như lãi ròng, lãi thuần, hoặc thu nhập ròng, là một chỉ số quan trọng trong báo cáo tài chính của một công ty. Được tính bằng cách trừ đi toàn bộ chi phí hoạt động, lãi vay và thuế từ tổng thu nhập, lợi nhuận ròng thể hiện số tiền mà doanh nghiệp thực sự kiếm được.

Đây là một khía cạnh quan trọng của hiệu suất tài chính, giúp đánh giá khả năng sinh lời của công ty sau khi đã xử lý các yếu tố chi phí và thuế. Lợi nhuận ròng thường được coi là một chỉ số quyết định, phản ánh khả năng quản lý tài chính và kinh doanh hiệu quả của doanh nghiệp.

2. Công thức tính Net Profit 

Để tính lợi nhuận ròng một cách chính xác, doanh nghiệp cần thực hiện quy trình tổng hợp dữ liệu một cách cẩn thận và kỹ lưỡng, đảm bảo không bỏ sót bất kỳ khoản nào. Có hai cách phổ biến để tính lợi nhuận ròng:

Lợi nhuận ròng (Net profit) = Tổng doanh thu (Total revenue) – Tổng chi phí (Total cost)

Lợi nhuận ròng = Lợi nhuận gộp – Các chi phí liên quan

Trong đó:

• Tổng doanh thu: Khoản tiền mà doanh nghiệp thu được từ việc bán sản phẩm/dịch vụ, bao gồm doanh thu tài chính và các nguồn thu nhập khác.
• Tổng chi phí: Chi phí liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, thuế thu nhập doanh nghiệp, chi phí tài chính và các chi phí khác.
• Lợi nhuận gộp: Số tiền còn lại sau khi trừ đi chi phí trực tiếp liên quan đến sản xuất và cung cấp sản phẩm/dịch vụ.

Doanh nghiệp cần lưu ý rằng lợi nhuận ròng không phải là tổng số tiền thu được, vì nó không tính đến các chi phí không bằng tiền như khấu hao, khấu trừ và các yếu tố khác. Việc đánh giá lợi nhuận ròng đóng vai trò quan trọng trong việc đo lường hiệu suất tài chính và quản lý kinh doanh của doanh nghiệp.

3. Khái niệm về Net profit margin
 
Tỷ suất lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) là một chỉ số quan trọng trong báo cáo kết quả kinh doanh. Đây là phần trăm lợi nhuận ròng so với tổng doanh thu của doanh nghiệp từ đó đo lường tỷ suất giúp doanh nghiệp đánh giá hiệu quả kinh doanh của mình.

Tỷ suất lợi nhuận ròng = (Lợi nhuận ròng / Tổng doanh thu) x 100%

Nếu tỷ suất lợi nhuận ròng cao, điều này thường cho thấy doanh nghiệp có khả năng tối ưu hóa chi phí và quản lý tài chính hiệu quả. Ngược lại, nếu doanh thu cao mà tỷ suất lợi nhuận ròng thấp, có thể là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc kiểm soát chi phí.

Tỷ suất lợi nhuận ròng là một công cụ quan trọng giúp nhìn nhận về hiệu suất tài chính và đồng thời là một chỉ báo quan trọng để đánh giá sức khỏe kinh doanh của doanh nghiệp trên thị trường.

Thông thường, việc so sánh tỷ suất lợi nhuận ròng với 0 có thể đưa ra những nhận định quan trọng về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp:

• Nếu giá trị lợi nhuận sau thuế > 0 và càng lớn, điều này thường cho thấy doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất, kinh doanh có lãi.
• Nếu giá trị lợi nhuận sau thuế < 0, đó là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp đang gặp khó khăn và kinh doanh thua lỗ.

Khi tính toán tỷ suất lợi nhuận ròng, doanh nghiệp cần lưu ý các điều sau:

• Phụ thuộc vào ngành nghề: Tỷ suất lợi nhuận ròng phụ thuộc vào đặc điểm và ngành nghề kinh doanh. Mỗi ngành sẽ có mức lợi nhuận ròng khác nhau.
• Chiến lược kinh doanh: Doanh nghiệp cần xem xét và đưa ra chiến lược kinh doanh phù hợp với thị trường, cũng như xây dựng phương án dự phòng cho các tình huống không mong muốn.

Ví dụ: Công ty TNHH ADC có tổng doanh thu là 500.000 USD, với chi phí phải bỏ ra là 200.000 USD, tỷ suất lợi nhuận ròng là 250.000 USD. 

Lợi nhuận ròng cận biên sẽ là: (250.000/500.000) x 100% =50%. 

4. Ý nghĩa của lợi nhuận ròng (Net Profit)

Lợi nhuận ròng là con số cuối cùng mà doanh nghiệp nhận được sau khi trừ đi các chi phí và là chỉ báo quan trọng về sức khỏe tài chính và hiệu suất kinh doanh của tổ chức. Lợi nhuận ròng có ý nghĩa to lớn với:

• Đối với chủ doanh nghiệp, hiểu rõ về lợi nhuận ròng giúp họ đánh giá sự bền vững của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp thua lỗ có thể đánh giá tình trạng lỗ của họ và xác định liệu nó có kéo dài hay không. Ngược lại, doanh nghiệp có lợi nhuận có thể dự đoán và kế hoạch cho sự phát triển tiềm năng.
• Các nhà đầu tư cũng quan tâm đến lợi nhuận ròng vì nó là chỉ số cho biết khả năng sinh lời từ đầu tư. Lợi nhuận ròng ổn định có thể thu hút nhà đầu tư, đặt doanh nghiệp ở vị thế tích cực.
• Người cho vay sử dụng lợi nhuận ròng để đánh giá khả năng trả nợ của một tổ chức. Lợi nhuận ròng cao hơn tăng khả năng đối tác có khả năng trả nợ, làm cho tổ chức thuận lợi hơn trong quá trình vay vốn.

Ngoài ra, so sánh lợi nhuận ròng hiện tại với giai đoạn trước không chỉ giúp doanh nghiệp đánh giá tình hình hiện tại mà còn là cơ hội để kiểm soát toàn bộ bức tranh tổ chức. Số liệu này là một chỉ báo quan trọng về khả năng quản lý tổng thể nguồn lực trong doanh nghiệp. Nếu quản lý không hiệu quả, lợi nhuận ròng có thể giảm và ngược lại, quản lý tốt hàng tồn kho và chi phí là yếu tố quyết định đối với sự tăng trưởng hay suy thoái của doanh nghiệp.

5. Tại sao doanh nghiệp phải tính lãi ròng?

Net Profit là chỉ số quan trọng mà nhiều doanh nghiệp chú ý đến. Có nhiều lý do doanh nghiệp cần tính toán lãi ròng nhưng trong số đó, hai lý do quan trọng sau đây cần lưu ý:

5.1 Net profit dùng để phân tích tỉ lệ và phân tích báo cáo tài chính

Lãi ròng đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá tình hình kinh doanh của công ty từ góc độ lãnh đạo và nhà đầu tư. 

Ngoài ra, lãi ròng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc ra quyết định sẽ tiếp tục hay ngừng kinh doanh sản phẩm, dịch vụ. Khi doanh nghiệp đạt được lợi nhuận tốt, có thể quyết định mở rộng sản xuất hoặc tăng cường dịch vụ. Ngược lại, nếu lợi nhuận không đạt kỳ vọng, doanh nghiệp cần xem xét việc điều chỉnh chiến lược kinh doanh, tạm dừng hoặc chuyển đổi sang các sản phẩm, dịch vụ khác phù hợp hơn với tình hình kinh doanh để đảm bảo sinh lời.

5.2. Net profit ảnh hưởng đến việc nội bộ công ty

Đối với các công ty TNHH 2 thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần, việc đánh giá lợi nhuận ròng không chỉ là một phần quan trọng của quá trình quản lý mà còn là yếu tố quyết định sự thành công và bền vững của công ty. Lợi nhuận ròng là tiêu chí để đánh giá hiệu suất quản lý và ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định của cổ đông về việc giữ hay thay đổi người quản lý và chiến lược kinh doanh.

CEO và chủ doanh nghiệp có thể theo dõi chi tiết lợi nhuận ròng từng sản phẩm, dịch vụ để  xây dựng kế hoạch kinh doanh linh hoạt và hiệu quả. Các phần mềm kế toán sẽ trở thành công cụ không thể thiếu, giúp tự động cập nhật thông tin về tình hình sức khỏe doanh nghiệp, từ doanh thu, lợi nhuận đến chi phí, mang lại sự nhanh chóng và chính xác trong quản lý dữ liệu kế toán. Điều này không chỉ tăng cường khả năng đưa ra quyết định mà còn tối ưu hóa hiệu suất kinh doanh của công ty.

6. Các yếu tố ảnh hưởng đến Net Profit

Chi phí hoạt động

Chi phí hoạt động có ảnh hưởng trực tiếp trong việc định hình lợi nhuận ròng của doanh nghiệp. Lợi nhuận ròng là số tiền còn lại sau khi trừ đi các chi phí hoạt động của doanh nghiệp. Nó trực tiếp phản ánh sức khỏe tài chính của doanh nghiệp. Nếu chi phí hoạt động tăng lên, điều này sẽ dẫn đến sự giảm sút của lợi nhuận ròng và ngược lại, giảm chi phí hoạt động có thể tăng cường lợi nhuận ròng. Vì Vậy, trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp phải liên tục đánh giá và điều chỉnh chi phí hoạt động để đảm bảo sự cân bằng giữa chất lượng dịch vụ và khả năng tối ưu hóa lợi nhuận ròng.

Doanh thu

Tăng doanh thu có thể đồng nghĩa với việc lợi nhuận ròng tăng lên và ngược lại. Tuy nhiên,việc tăng doanh thu cũng không đảm bảo rằng lợi nhuận ròng sẽ tăng theo tỷ lệ đó. Việc quản lý lợi nhuận ròng đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng giữa tăng doanh thu và duy trì hoặc giảm chi phí hoạt động.

Khi doanh thu tăng nhưng chi phí hoạt động cũng tăng theo, lợi nhuận ròng có thể bị ảnh hưởng. Điều này đặt ra thách thức quản lý cả về mặt tăng cường doanh thu và kiểm soát chi phí. Quản lý hiệu quả cả hai yếu tố này sẽ giúp doanh nghiệp đạt được lợi nhuận ròng tối đa và duy trì sự bền vững trong kinh doanh.
Thuế thu nhập doanh nghiệp
Thuế thu nhập doanh nghiệp là một khoản chi phí phải trả cho Nhà nước và được tính dựa trên lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp. Khi lợi nhuận trước thuế tăng lên, chi phí thuế cũng tăng theo, dẫn đến việc giảm lợi nhuận ròng.

Thực tế, nhiều doanh nghiệp áp dụng các chiến lược tài chính nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của thuế thu nhập doanh nghiệp đối với lợi nhuận ròng. Tuy nhiên, quy trình này phải tuân thủ các quy định của pháp luật và không được sử dụng nhằm mục đích trốn thuế. Việc áp dụng chiến lược tài chính một cách hợp pháp và minh bạch giúp doanh nghiệp duy trì sự minh bạch và uy tín trong hoạt động kinh doanh.

Giá vốn hàng bán

Giá vốn hàng bán là chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất hoặc mua lại hàng hóa để bán. Khi giá vốn hàng bán giảm, điều này sẽ dẫn đến sự tăng lợi nhuận ròng và ngược lại. Đồng thời, biến động giá cả của nguyên liệu, hàng hoá, dịch vụ cũng có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng của doanh nghiệp.

Quản lý giá vốn hàng bán không chỉ giúp tối ưu hóa lợi nhuận ròng mà còn giảm thiểu rủi ro từ biến động thị trường. Điều này đặt ra thách thức cho doanh nghiệp để theo dõi và đánh giá thường xuyên giá cả của nguyên liệu và hàng hóa, từ đó áp dụng các chiến lược linh hoạt nhằm duy trì sự cạnh tranh và ổn định trong môi trường kinh doanh đầy biến động.

Chi phí quản lý

Chi phí quản lý bao gồm những chi phí không trực tiếp liên quan đến quá trình sản xuất hay cung cấp dịch vụ nhưng nó liên quan đến việc quản lý tổ chức, điều hành doanh nghiệp. Nếu chi phí quản lý giảm, điều này sẽ dẫn đến việc tăng lợi nhuận ròng và ngược lại. Vì vậy, nếu doanh nghiệp muốn tối ưu hóa lợi nhuận ròng, việc xem xét và đối chiếu chi phí quản lý để đảm bảo sự hợp lý là một bước quan trọng.

Quản lý chi phí quản lý không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm nguồn lực mà còn tăng cường hiệu quả toàn diện của hoạt động kinh doanh. Việc đánh giá và điều chỉnh chi phí quản lý đòi hỏi sự linh hoạt và nhận thức về những ảnh hưởng của nó đối với lợi nhuận ròng, làm cho doanh nghiệp có thể thích ứng với môi trường kinh doanh biến động.

7. Phương pháp tăng lợi nhuận ròng cho doanh nghiệp

Xem xét và điều chỉnh chiến lược định giá

Đối với nhiều doanh nghiệp, chiến lược định giá đóng vai trò quan trọng trong việc xác định sự cạnh tranh và ổn định tỷ suất lợi nhuận ròng. Hành động chạy theo giá của đối thủ có thể mang lại những hậu quả nặng nề cho doanh thu và lợi nhuận khiến cho chiến lược định giá trở nên kém hiệu quả.

Việc xem xét và điều chỉnh chiến lược định giá sản phẩm/dịch vụ là một bước quan trọng để cải thiện thu nhập ròng. Phân tích tình hình thị trường hiện tại đồng thời tối ưu hóa giá cả có thể giúp doanh nghiệp không chỉ tăng thu nhập ròng mà còn duy trì và mở rộng lợi thế cạnh tranh. Điều này làm nổi bật sự quan trọng của việc áp dụng một chiến lược định giá chặt chẽ, linh hoạt và phản ánh đúng giá trị của sản phẩm/dịch vụ trên thị trường.

Ngừng sản xuất các sản phẩm/ dịch vụ không mang lại lợi nhuận

Quyết định ngừng sản xuất các sản phẩm/dịch vụ không mang lại lợi nhuận là một bước quan trọng để tối ưu hóa lợi nhuận ròng trong chiến lược kinh doanh. Tiếp tục duy trì những sản phẩm/dịch vụ không có khả năng sinh lời có thể dẫn đến mất mát đáng kể.

Thay vào đó, tập trung vào các sản phẩm/dịch vụ có tiềm năng sinh lời cao hơn là chìa khóa để gia tăng lợi nhuận ròng. Tuy nhiên, quyết định ngừng sản xuất cần được đưa ra dựa trên các thông tin chi tiết về thị trường, chi phí và lợi nhuận. Sự cân nhắc kỹ lưỡng giúp đảm bảo quyết định ngừng không diễn ra quá sớm hay không đúng lúc, từ đó giữ vững khách hàng và duy trì doanh thu của doanh nghiệp.

Kiểm soát hàng tồn kho

Nếu lượng hàng tồn kho trong doanh nghiệp quá nhiều, có thể xuất hiện nhiều rủi ro như tăng chi phí lưu trữ, giảm tính khả dụng của tài sản, cũng như rủi ro về sự hư hỏng, lỗi thời hoặc hết hạn sử dụng của sản phẩm.

Bằng cách kiểm soát mức tồn kho, doanh nghiệp có thể giảm chi phí lưu trữ, tăng sự khả dụng và giảm rủi ro. Việc kiểm soát hàng tồn kho cũng giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất, từ đó giảm chi phí và tăng lợi nhuận ròng.

Tuy nhiên, quá trình kiểm soát hàng tồn kho cần được thực hiện cẩn thận để tránh tình trạng thiếu hụt hoặc mất mát khách hàng do không đáp ứng được nhu cầu ngay lập tức. Vì vậy, việc đánh giá mức độ cần thiết của hàng tồn kho là quan trọng, sau đó tối ưu hóa quy trình sản xuất và cung cấp để đảm bảo sự đáp ứng hiệu quả đối với nhu cầu của khách hàng.

Nâng cao giá trị sản phẩm/ dịch vụ

Để thu hút khách hàng và cải thiện lợi nhuận ròng, doanh nghiệp có thể thực hiện chiến lược nâng cao giá trị sản phẩm/dịch vụ. Điều này có thể đạt được bằng cách cải thiện chất lượng sản phẩm/dịch vụ, phát triển tính năng mới hoặc tạo điểm độc đáo để làm cho sản phẩm/dịch vụ trở nên đặc biệt và hấp dẫn hơn cho khách hàng. Nó không chỉ giúp tăng doanh thu mà còn xây dựng mối quan hệ lâu dài với khách hàng, tạo ra sự tin cậy và lòng trung thành.

Tăng giá bán sản phẩm, dịch vụ

Việc tăng giá bán là một phương pháp để cải thiện lợi nhuận ròng của doanh nghiệp, tuy nhiên, cần phải được thực hiện cẩn thận để tránh tác động tiêu cực đến sự cạnh tranh và giá cả cả sản phẩm/dịch vụ. Một cách tiếp cận khác là tập trung vào sản xuất và cung cấp các sản phẩm, dịch vụ có lợi nhuận cao để gia tăng lợi nhuận ròng.

Cả hai phương pháp này có thể được kết hợp để tối đa hóa hiệu quả trong việc tăng cường lợi nhuận ròng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, việc tính toán kỹ lưỡng, đưa ra quyết định chính xác và xây dựng một kế hoạch chiến lược rõ ràng là quan trọng.

Net profit không chỉ là một chỉ số quan trọng mà còn là tiêu chí đánh giá hiệu suất kinh doanh thực tế của doanh nghiệp. Ngoài ra,nó cũng là nền tảng để các nhà quản trị xây dựng và thực hiện các kế hoạch phát triển tiếp theo cho doanh nghiệp. Qua bài viết trên, 1Office hi vọng bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về khái niệm lợi nhuận ròng, sự quan trọng của chỉ số này đối với hoạt động doanh nghiệp và cách tính toán một cách chính xác.

Theo: 1Office.vn